19 Loại thực phẩm tốt nhất cho người bị bệnh thận

Bệnh lý của thận là một vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số thế giới. Thận là cơ quan hình hạt đậu, tuy nhỏ nhưng mạnh mẽ, thực hiện nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Thận có nhiệm vụ lọc các chất cặn bã, giải phóng các hormone điều hòa huyết áp, cân bằng dịch trong cơ thể, sản xuất nước tiểu và nhiều nhiệm vụ thiết yếu khác.

Tuy nhiên cơ quan quan trọng này có thể bị tổn thương do các bệnh lý. Bệnh tiểu đường và huyết áp cao là những yếu tố nguy cơ phổ biến nhất đối với bệnh thận. Tuy nhiên, béo phì, hút thuốc, di truyền, giới tính và tuổi tác cũng có thể làm tăng nguy cơ. Lượng đường trong máu không được kiểm soát và huyết áp cao gây tổn thương các mạch máu trong thận, làm giảm khả năng hoạt động tối ưu của chúng. Khi thận không hoạt động bình thường, chất thải sẽ tích tụ trong máu, bao gồm cả chất thải từ thức ăn. Vì vậy, những người bị bệnh thận cần tuân theo một chế độ ăn uống đặc biệt.

Chế độ ăn uống đối với bệnh thận

Chế độ ăn uống có sự hạn chế khác nhau tùy thuộc vào mức độ tổn thương của thận. Ví dụ, những người ở giai đoạn đầu của bệnh thận có những hạn chế khác với những người bị suy thận, còn được gọi là bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD).

Nếu bạn bị bệnh thận, hãy tham khảo bác sĩ về chế độ ăn uống tốt nhất cho nhu cầu của bạn.

Đối với hầu hết những người bị bệnh thận giai đoạn cuối, điều quan trọng là phải tuân theo một chế độ ăn uống thân thiện với thận để giúp giảm lượng chất thải trong máu. Nó giúp tăng cường chức năng thận và ngăn ngừa tổn thương nặng thêm.

Mặc dù có các chế độ ăn uống khác nhau, nhưng tất cả những người bị bệnh thận thường được khuyến nghị hạn chế các chất sau:

• Natri. Natri có trong nhiều loại thực phẩm và là thành phần chính của muối ăn. Thận bị tổn thương sẽ không thể lọc bớt natri dư thừa, khiến nồng độ natri trong máu tăng lên. Mức natri được khuyến nghị hạn chế xuống dưới 2.000 mg mỗi ngày.
• Kali. Kali đóng nhiều vai trò quan trọng đối với cơ thể, nhưng những người bị bệnh thận cần hạn chế kali để tránh tình trạng kali máu tăng cao nguy hiểm. Mức kali khuyến nghị hạn chế xuống dưới 2.000 mg mỗi ngày.
• Phốt pho. Là một loại khoáng chất trong nhiều thực phẩm. Thận bị suy không thể loại bỏ hết phốt pho dư thừa. Mức độ cao chất này có thể gây ra tổn thương cho cơ thể, vì vậy phốt pho trong chế độ ăn uống bị hạn chế ở mức dưới 800–1.000 mg mỗi ngày ở hầu hết bệnh nhân.

Protein là một chất dinh dưỡng khác mà những người bị bệnh thận có thể cần hạn chế, vì thận bị tổn thương không thể loại bỏ các chất thải từ quá trình chuyển hóa protein. Tuy nhiên, đối với những người bị bệnh thận giai đoạn cuối đang có lọc thận và làm sạch máu, thì có nhu cầu protein lớn hơn.

Mỗi bệnh nhân là khác nhau, đó là lý do việc nói chuyện với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn về nhu cầu ăn uống cá nhân của người bệnh lại rất quan trọng.

May mắn thay, trong tự nhiên có nhiều lựa chọn thực phẩm ngon miệng và lành mạnh, ít phốt pho, kali và natri. Dưới đây là 20 loại thực phẩm tốt nhất cho người bị bệnh thận

1. Súp lơ trắng

Súp lơ trắng là một loại rau bổ dưỡng, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin C, vitamin K và folate vitamin B.

Nó cũng chứa đầy các hợp chất chống viêm như indol và là một nguồn chất xơ tuyệt vời. Ngoài ra, súp lơ nghiền có thể được sử dụng thay cho khoai tây để làm món ăn có hàm lượng kali thấp.

Một cốc (124 gram) súp lơ nấu chín chứa 

• natri: 19 mg
• kali: 176 mg
• phốt pho : 40 mg

2. Quả việt quất

Quả việt quất chứa nhiều chất dinh dưỡng và là một trong những nguồn chất chống oxy hóa rất tốt. Việt quất chứa chất chống oxy hóa gọi là anthocyanins, có thể bảo vệ chống lại bệnh tim, một số bệnh ung thư, suy giảm nhận thức và bệnh tiểu đường.

Chúng cũng là một bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn uống thân thiện với thận, vì chúng chứa ít natri, phốt pho và kali.

Một cốc (148 gram) quả việt quất tươi chứa:

• natri: 1,5 mg
• kali: 114 mg
• phốt pho: 18 mg

3. Cá vược

Cá vược là một loại protein chất lượng cao có chứa chất béo vô cùng lành mạnh được gọi là omega-3 .

Omega-3 giúp giảm viêm và có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức, trầm cảm và lo lắng. Trong khi tất cả các loại cá đều có hàm lượng phốt pho cao, thì cá vược chứa một lượng thấp hơn các loại hải sản khác.

Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn nên ăn từng phần nhỏ để giữ mức phốt pho của bạn trong tầm kiểm soát. 85 gram cá vược nấu chín chứa:

• natri: 74 mg
• kali: 279 mg
• phốt pho: 211 mg

4. Nho đỏ

Nho đỏ không chỉ ngon mà còn cung cấp rất nhiều dinh dưỡng. Chúng chứa nhiều vitamin C và chứa chất chống oxy hóa gọi là flavonoid, đã được chứng minh là có tác dụng giảm viêm.

Ngoài ra, nho đỏ có nhiều resveratrol, một loại flavonoid đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe tim mạch và bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường và suy giảm nhận thức. Nho rất tốt cho thận, với một nửa cốc (75 gram) chứa:

• natri: 1,5 mg
• kali: 144 mg
• phốt pho: 15 mg

5. Lòng trắng trứng

Mặc dù lòng đỏ trứng rất bổ dưỡng, nhưng chúng chứa một lượng phốt pho cao, làm cho lòng trắng trứng trở thành lựa chọn tốt hơn cho những người theo chế độ ăn kiêng của bệnh thận.

Lòng trắng trứng cung cấp một nguồn protein chất lượng cao, có lợi cho thận. Thêm vào đó, chúng là một lựa chọn tuyệt vời cho những người đang điều trị lọc máu, những người có nhu cầu protein cao hơn nhưng cần hạn chế phốt pho. Hai lòng trắng trứng lớn (66 gam) chứa:

• natri: 110 mg
• kali: 108 mg
• phốt pho: 10 mg

6. Tỏi

Những người có vấn đề về thận nên hạn chế lượng natri trong chế độ ăn uống của họ. Nhằm tăng thêm hương vị cho các món ăn mà vẫn không cần bổ sung muối, đồng thời cung cấp các lợi ích dinh dưỡng thì tỏi là một lựa chọn hàng đầu. Nó là một nguồn cung cấp mangan, vitamin C, vitamin B6 và chứa các hợp chất lưu huỳnh có đặc tính chống viêm.

Ba tép (9 gam) tỏi chứa:

• natri: 1,5 mg
• kali: 36 mg
• phốt pho: 14 mg

7. Kiều mạch

Nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt thường chứa nhiều phốt pho, nhưng kiều mạch là một ngoại lệ. Kiều mạch rất bổ dưỡng, cung cấp một lượng lớn vitamin B, magiê, sắt và chất xơ.

Nó cũng là một loại ngũ cốc không chứa gluten, vì vậy đó là lựa chọn tốt cho những người bị bệnh celiac hoặc không dung nạp gluten.

Một nửa cốc (84 gram) kiều mạch nấu chín chứa:

• natri: 3,5 mg
• kali: 74 mg
• phốt pho: 59 mg

8. Dầu ô liu

Dầu ô liu là một nguồn chất béo lành mạnh và không chứa phốt pho, là một lựa chọn tuyệt vời cho những người bị bệnh thận.

Thông thường, những người mắc bệnh thận giai đoạn cuối gặp khó khăn trong việc giữ cân, vì vậy các thực phẩm lành mạnh, nhiều calo như dầu ô liu là quan trọng. Phần lớn chất béo trong dầu ô liu là chất béo không bão hòa đơn được gọi là axit oleic, có đặc tính chống viêm.

Hơn nữa, chất béo không bão hòa đơn ổn định ở nhiệt độ cao, làm cho dầu ô liu trở thành một lựa chọn lành mạnh để nấu ăn.

Một muỗng canh (13,5 gam) dầu ô liu chứa:

• natri: 0,3 mg
• kali: 0,1 mg
• phốt pho: 0 mg

9. Tấm lúa mì

Tấm lúa mì là một sản phẩm từ lúa mì nguyên hạt. Đây là một nguồn dồi dào cung cấp vitamin B, magiê, sắt và mangan.

Nó cũng là một nguồn cung cấp protein thực vật tuyệt vời và đầy đủ chất xơ, rất quan trọng cho sức khỏe hệ tiêu hóa.

Một khẩu phần nửa cốc (91 gram) tấm lúa mì chứa:

• natri: 4,5 mg
• kali: 62 mg
• phốt pho: 36 mg

10. Bắp cải

Bắp cải thuộc họ rau họ cải và chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật mạnh mẽ. Đó là một nguồn cung cấp vitamin K, vitamin C và nhiều loại vitamin B.

Hơn nữa, nó cung cấp chất xơ không hòa tan, một loại chất xơ giữ cho hệ tiêu hóa của bạn khỏe mạnh bằng cách thúc đẩy nhu động ruột thường xuyên. Thêm vào đó, nó có hàm lượng kali, phốt pho và natri thấp, với một chén (70 gam) bắp cải cắt nhỏ có chứa:

• natri: 13 mg
• kali: 119 mg
• phốt pho: 18 mg

11. Gà không da

Mặc dù việc hạn chế lượng protein là cần thiết đối với một số người có vấn đề về thận, nhưng việc cung cấp đủ lượng protein chất lượng cao cho cơ thể là rất quan trọng đối với sức khỏe. Thịt gà không da chứa ít phốt pho, kali và natri hơn thịt gà còn da.

Khi mua gà, hãy chọn gà tươi và tránh gà quay làm sẵn, vì nó chứa một lượng lớn natri và phốt pho.

Ba ounce (84 gram) ức gà không da chứa:

• natri: 63 mg
• kali: 216 mg
• phốt pho: 192 mg

12. Ớt chuông

Không giống như nhiều loại rau khác, ớt chuông chứa một lượng chất dinh dưỡng ấn tượng nhưng lại ít kali. Những quả ớt có màu sắc rực rỡ này chứa nhiều vitamin C chống oxy hóa mạnh mẽ.

Trên thực tế, một quả ớt chuông đỏ nhỏ (74 gram) chứa 105% lượng vitamin C trong một ngày được khuyến nghị. Chúng cũng chứa nhiều vitamin A, một chất dinh dưỡng quan trọng đối với chức năng miễn dịch, vốn thường bị suy giảm ở những người bị bệnh thận.

Một quả ớt đỏ nhỏ (74 gram) chứa:

• natri: 3 mg
• kali: 156 mg
• phốt pho: 19 mg

13. Hành tây

Hành tây là thực phẩm tuyệt vời để thay thế muối cho các món ăn dành cho người bị bệnh thận. Việc giảm lượng muối ăn vào có thể là một việc khó khăn, khiến nhiều người tìm kiếm các lựa chọn thay thế muối để món ăn vẫn có hương vị dễ ăn. Xào hành tây với tỏi và dầu ô liu là một cách giúp tăng thêm hương vị cho món ăn mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của thận.

Hơn nữa, hành tây chứa nhiều vitamin C, mangan, vitamin B và chứa các chất xơ prebiotic giúp giữ cho hệ tiêu hóa của bạn khỏe mạnh bằng cách cung cấp các vi khuẩn có lợi cho đường ruột.

Một củ hành tây nhỏ (70 gram) chứa:

• natri: 3 mg
• kali: 102 mg
• phốt pho: 20 mg

14. Rau rocket

Có rất nhiều loại rau xanh tốt cho sức khỏe như rau bina và cải xoăn nhưng chúng có hàm lượng kali cao do đó khó phù hợp với chế độ ăn của người bệnh thận.

Tuy nhiên, rau rocket là một loại rau xanh giàu chất dinh dưỡng nhưng lại có hàm lượng kali thấp nên nó là một lựa chọn tốt cho người mắc bệnh thận.

Rau rocket là một nguồn cung cấp dồi dào vitamin K, các khoáng chất mangan và canxi, tất cả đều quan trọng đối với sức khỏe của xương.

Loại rau màu xanh lá cây bổ dưỡng này cũng chứa nitrat, đã được chứng minh là làm giảm huyết áp, một lợi ích quan trọng đối với những người bị bệnh thận.

Một cốc (20 gram) rau rocket sống chứa:

• natri: 6 mg
• kali: 74 mg
• phốt pho: 10 mg

15. Hạt mắc ca

Hầu hết các loại hạt đều chứa nhiều phốt pho và không được khuyến khích cho những người đang theo chế độ ăn kiêng bệnh thận.

Tuy nhiên, hạt mắc ca là một lựa chọn tốt cho những người có vấn đề về thận. Chúng có hàm lượng phốt pho thấp hơn nhiều so với các loại hạt phổ biến như đậu phộng và hạnh nhân. Chúng cũng chứa nhiều chất béo lành mạnh, vitamin B, magiê, đồng, sắt và mangan.

Một ounce (28 gram) hạt macadamia chứa:

• natri: 1,4 mg
• kali: 103 mg
• phốt pho: 53 mg

16. Củ cải

Củ cải là loại rau phổ biến, bổ sung tốt cho chế độ ăn kiêng bệnh thận. Điều này là do chúng rất ít kali và phốt pho nhưng lại có nhiều chất dinh dưỡng quan trọng khác.

Củ cải là một nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời, một chất chống oxy hóa đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và bệnh đục thủy tinh thể. Ngoài ra, vị cay của củ cải làm gia tăng hương vị cho các món ăn có ít muối. Một nửa cốc (58 gam) củ cải thái lát chứa:

• natri: 23 mg
• kali: 135 mg
• phốt pho: 12 mg

17. Dứa

Các loại trái cây nhiệt đới như cam, chuối và kiwi có hàm lượng kali rất cao. May mắn thay, dứa là một loại thực phẩm có vị ngọt, ít kali thích hợp cho những người có vấn đề về thận.

Ngoài ra, dứa rất giàu chất xơ, mangan, vitamin C và bromelain , một loại enzyme giúp giảm viêm. Một cốc (165 gam) dứa chứa:

• natri: 2 mg
• kali: 180 mg
• phốt pho: 13 mg

18. Quả nam việt quất

Nam việt quất có lợi cho cả đường tiết niệu và thận. Loại trái nhỏ này có vị chua, chứa các chất dinh dưỡng thực vật được gọi là proanthocyanidins loại A, ngăn vi khuẩn bám vào niêm mạc của đường tiết niệu và bàng quang, do đó ngăn ngừa nhiễm trùng.

Điều này rất hữu ích cho những người bị bệnh thận, vì họ có nguy cơ bị nhiễm trùng đường tiết niệu cao.

Quả nam việt quất có thể dùng dạng ăn khô, nấu chín, ăn tươi hoặc làm nước ép. Chúng rất ít kali, phốt pho và natri.

Một cốc (100 gram) quả nam việt quất tươi chứa:

• natri: 2 mg
• kali: 80 mg
• phốt pho: 11 mg

19. Nấm hương

Nấm hương là một nguồn tuyệt vời của vitamin B, đồng, mangan và selen. Ngoài ra, chúng còn cung cấp một lượng protein thực vật và chất xơ tốt.

Nấm hương có hàm lượng kali thấp hơn nhiều loại nấm khác, khiến chúng trở thành lựa chọn tốt cho những người theo chế độ ăn kiêng của bệnh thận.

Một chén (145 gram) nấm hương nấu chín chứa:

• natri: 6 mg
• kali: 170 mg
• phốt pho: 42 mg

Điểm mấu chốt

Những thực phẩm tốt cho thận ở trên là sự lựa chọn tuyệt vời cho những người đang theo chế độ ăn kiêng bệnh thận. Hãy nhớ luôn thảo luận về các lựa chọn thực phẩm của bạn với bác sĩ để đảm bảo rằng bạn đang tuân theo chế độ ăn uống tốt nhất cho nhu cầu cá nhân.

Các hạn chế về chế độ ăn uống khác nhau tùy thuộc vào loại và mức độ tổn thương thận, cũng như các biện pháp can thiệp y tế tại chỗ, chẳng hạn như thuốc hoặc điều trị lọc máu.

Mặc dù theo chế độ ăn kiêng thận đôi khi có thể cảm thấy hạn chế, nhưng có rất nhiều thực phẩm ngon phù hợp với một kế hoạch ăn uống lành mạnh, cân bằng và thân thiện với thận.